মটৰ তেলৰ নিৰ্দিষ্টকৰণৰ অৰ্থ বুজা।

মটৰ তেলৰ ভূমিকা বুজা

মটৰ তেলে পৃষ্ঠৰ মাজত ঘৰ্ষণ হ্ৰাস কৰে

পৰিধান হ্ৰাস কৰে

তাপ হ্ৰাস কৰে স্লাইডিং অংশৰ মাজত

শক্তিৰ ক্ষতি হ্ৰাস কৰে

ঘৰ্ষণ অঞ্চলৰ পৰা তাপ আঁতৰাবলৈ শীতল পদাৰ্থৰ দৰে কাম কৰে

চিলিণ্ডাৰ আৰু পিষ্টন আঙঠিৰ মাজত ছীল হিচাপে কাম কৰে

মটৰ তেলৰ আঠালতীয়াতা কি?

আঠালতীয়াতা হৈছে এনে এটা জোখ যিয়ে তৰল পদাৰ্থৰ প্ৰবাহৰ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাক শ্ৰেণীভুক্ত কৰে। কিন্তু যিহেতু তেল গৰম হোৱাৰ লগে লগে পাতল হয় আৰু ঠাণ্ডা হোৱাৰ লগে লগে ঘন হয়, গতিকে তেলৰ আঠালতীয়া ৰেটিঙত উষ্ণতাৰ উল্লেখ থাকিব লাগিব। তেলৰ আঠাযুক্ততা জোখাও দুবিধ; গতিশীল আৰু নিৰপেক্ষ (গতিশীল বুলিও কোৱা হয়)।

মটৰ তেলৰ গতিশীল আঠালতীয়াতা চেণ্টিষ্টক (cST) বা mm2/s ত জুখিব পাৰি। এটা চেণ্টিষ্ট’ক হ’ল এটা ষ্ট’কৰ ১/১০০। ষ্টক হৈছে এটা মুখৰ মাজেৰে প্ৰতি ঘন চেণ্টিমিটাৰত গ্ৰামৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এটা সময়ৰ ভিতৰত তৰল পদাৰ্থৰ এটা নিৰ্দিষ্ট ভৰ (ঘনত্ব) কিমান গতি কৰে (চেণ্টিমিটাৰত) তাৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত জোখ।

ইয়াত কিনেমেটিকৰ এটা সহজ উদাহৰণ দিয়া হ'ল আঠালতীয়াতা; সৰু কাপ এটাত নিৰ্দিষ্ট আকাৰৰ ফুটা এটা ড্ৰিল কৰি প্লাগ কৰক। তাৰ পিছত কাপটোত ১০০° চেলছিয়াছ (২১২ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট)ত মটৰ তেল ভৰাই দিব। গাঁতটোৰ প্লাগ খুলি জুখিব যে এটা নিৰ্দিষ্ট সময়ৰ ভিতৰত গাঁতটোৰ মাজেৰে কিমান গ্ৰাম তেল বৈ যায়। আপোনাৰ এতিয়া Kinematic ৰেটিং আছে। দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে ইঞ্জিনে তেনেকৈ কাম নকৰে। ইঞ্জিনত তেলৰ প্ৰবাহৰ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা জুখিলে বহুত বেছিজটিল।

প্ৰথমতে, ইঞ্জিনে প্ৰবাহ লাভ কৰিবলৈ মাধ্যাকৰ্ষণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ নকৰে; ইহঁতে তেল পাম্প ব্যৱহাৰ কৰি চাপত তেল চলাচল কৰে। দ্বিতীয়তে, মটৰৰ তেল কেৱল কাপৰ ফুটাৰ পৰা টোপাল টোপালকৈ ওলাই নাহে। ই বেয়াৰিং আৰু ঘূৰ্ণনশীল খাদৰ মাজত আৰু সংকীৰ্ণ তেলৰ গেলেৰীৰ পথৰ মাজেৰে যাব লাগিব। তেল বেয়াৰিং আৰু খাদৰ মাজত আৰু পেচেজৰ মাজেৰে ছিটিকি যোৱাৰ লগে লগে ই ড্ৰেগৰ সন্মুখীন হয়।

সেইটো জানি আমাৰ ড্ৰিপিং কাপৰ উদাহৰণলৈ উভতি যাওঁ আহক। কাপটোৰ ওপৰ অংশ বায়ুমণ্ডলৰ বাবে মুকলি কৰি ৰখাৰ পৰিৱৰ্তে আমি ইয়াক কেপ কৰি ১০-পিএছআই চাপ দিম। ইয়াৰ পিছত আমি কাপটোৰ তলৰ ফুটাটোত ১২′′ ড্ৰিংকিং ষ্ট্ৰ’ এটা সংলগ্ন কৰিম। যদি আমি -17.7°C (0°F) ত পৰীক্ষাটো পুনৰাবৃত্তি কৰো তেন্তে আমি সম্পূৰ্ণ বেলেগ ফলাফল পাম আৰু এই ফলাফল হ'ব ইয়াৰ নিৰপেক্ষ বা গতিশীল আঠালতীয়াতা।

অৰ্থাৎ মটৰ তেলৰ নিৰপেক্ষ আঠালতীয়াতা হ'ল a ইঞ্জিনটোৱে ক্ৰেংকিং কৰি থকাৰ সময়ত আৰু তেল পাম্প কৰাৰ সময়ত তেলে কেনেদৰে কাম কৰে তাৰ পৰিমাপ। মটৰ তেলৰ নিৰপেক্ষ/গতিশীল আঠালতীয়াতাই সঁচাকৈয়ে আপোনাক কয় যে আপুনি ক্ৰেংকিং কৰাৰ সময়ত ঠাণ্ডা ষ্টাৰ্টআপত তেলে কেনে আচৰণ কৰিব আৰু ঠাণ্ডা হ'লে ই কিমান ভালদৰে পাম্প কৰে।

মটৰ তেলৰ আঠালতীয়াতা কেনেকৈ প্ৰকাশ কৰা হয়?

ছ’চাইটি অৱ অটোমোটিভ ইঞ্জিনিয়াৰ্ছে (SAE) “XW-XX”ৰ এটা সাধাৰণ শ্ৰেণীবিভাজন ব্যৱহাৰ কৰে, য’ত “W” (শীতকাল)ৰ আগৰ সংখ্যাটো হৈছে তেলৰ নিৰপেক্ষ/গতিশীল কম উষ্ণতা (-17.7°C (0°F) কাৰ্য্যক্ষমতা আৰু আনটো সংখ্যাই ১০০° চেলছিয়াছ (২১২° ফাৰেনহাইট)ত তেলৰ গতিবিজ্ঞানসন্মত উচ্চ উষ্ণতাক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে।

শীতকালৰেটিং গণনা কৰা হয় কল্ড-ক্ৰেংকিং চিমুলেটৰ নামৰ বিশেষ পৰীক্ষণ যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰি আৰু প্ৰতিটো তেলৰ গ্ৰেড mPa’s ত জুখিব লাগে। তেলৰ উচ্চ উষ্ণতাৰ গ্ৰেড (cSt) ত জুখিব পাৰি।

গুৰুত্বপূৰ্ণ টোকা: তলত দেখুওৱা তেলৰ গ্ৰেডসমূহ বিভিন্ন উষ্ণতাত পৰীক্ষা কৰা হয়! ০W তেল -৩৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছত পৰীক্ষা কৰা হয় আৰু ৫ ৱাটৰ তেল -৩০ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছত পৰীক্ষা কৰা হয়। W গ্ৰেডৰ আঠালতীয়াতা সৰ্বাধিক অনুমোদিত, আনহাতে উচ্চ উষ্ণতাৰ গ্ৰেডৰ আঠালতীয়াতা নূন্যতম

গতিকে, 5W-30 গ্ৰেডৰ তেল a তকৈ কম ঘন হয় ঠাণ্ডা বতৰত ১০W-৩০ গ্ৰেডৰ তেল। অৰ্থাৎ 5W-30 তেলে আপোনাৰ ইঞ্জিনক দ্ৰুতভাৱে ক্ৰেংক কৰিবলৈ অনুমতি দিব আৰু তেল পাম্পে একে ঠাণ্ডা উষ্ণতাত 10W-30 তেলতকৈ ইয়াক সহজে পাম্প কৰিব পাৰে।

উচ্চ উষ্ণতাত 5W-30 গ্ৰেড পাতল হয় 5W-40 গ্ৰেডৰ তেলতকৈ একে উচ্চ উষ্ণতাত অধিক দ্ৰুতভাৱে ওলাই যায়।

আঠালতীয়া সূচকাংক (VI)

সকলো তেল গৰম হোৱাৰ লগে লগে পাতল হৈ পৰে। তেল পাতল হোৱাৰ হাৰ ইয়াৰ আঠাযুক্ততা সূচকাংকৰ দ্বাৰা প্ৰকাশ কৰা হয়। যদি উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ লগে লগে তেলৰ পাতল হোৱাৰ হাৰ অতি লেহেমীয়া হয়, তেন্তে ইয়াৰ VI বেছি। অৰ্থাৎ উচ্চ VI থকা তেলে বহল উষ্ণতাৰ পৰিসৰত অধিক সামঞ্জস্যপূৰ্ণ আঠাযুক্ততা বজাই ৰাখে।

তেলৰ আঠালতীয়াতাৰ ওপৰত উষ্ণতাৰ প্ৰভাৱ একে নহয়

তেল পাতল বা ঘন হোৱাটো একেধৰণৰ ৰৈখিক নহয়। উদাহৰণস্বৰূপে, তেলৰ গতিবিজ্ঞানৰ আঠালতীয়াতা ৫০° ফাৰেনহাইট আৰু ৫৯° ফাৰেনহাইটৰ মাজত অধিক সলনি হ’ব যিটো ১৭৬° ফাৰেনহাইট আৰু ১৮৫ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইটৰ ভিতৰত হ’ব।

“আঠালতীয়াতাভিত্তি ষ্টক আৰু লুব তেলৰ বাবে সূচকাংক (VI) ১৯২৯ চনত ষ্টেণ্ডাৰ্ড অইলৰ পৰা ডিন আৰু ডেভিছে প্ৰস্তুত কৰিছিল। এই সময়ত কোনো বহু গ্ৰেড তেল আৰু কোনো কৃত্ৰিম তেল উপলব্ধ নাছিল। VI স্কেলৰ বাবে দুটা সীমা বিন্দু নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল। কম উষ্ণতা-নিৰ্ভৰশীল আঠালতীয়া পৰিৱৰ্তন থকা তেল (পেনচিলভেনিয়া খাৰুৱা তেলৰ পৰা শোধন কৰা HVI তেল, পেৰাফিনিক তেল) স্কেলৰ উচ্চ মূৰত আছিল।

তেওঁলোকৰ VI 100 ৰে সূচনা কৰা হৈছিল, যিয়ে শ্ৰেষ্ঠ VIক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল। উল্লেখযোগ্য আঠালতীয়া পৰিৱৰ্তন হোৱা তেলে (এল ভি আই-তেল, টেক্সাছ উপসাগৰীয় খাৰুৱা তেলৰ পৰা শোধিত, নেফথেনিক তেল) নিম্ন অংশক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল। তেওঁলোকৰ VI 0 ৰে সূচনা কৰা হৈছিল – এইটো আছিল সম্ভাৱ্য আটাইতকৈ বেয়া VI। খনিজ তেলৰ সৈতে জড়িত VI মানসমূহ। তাৰ পিছত এই মাপকাঠীসমূহৰ সৈতে লুব তেল তুলনা কৰা হৈছিল। যদি তেলটো পেৰাফিনিক তেলৰ সৈতে মিল আছিল, তেন্তে ১০০ ৰ VI নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল; যদি ই নেফথেনিক তেলৰ সৈতে মিল আছিল, তেন্তে 0 ৰ VI নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল। মাজতে প্ৰায় ৫০ টা VI নিযুক্তি দিয়া হ’ব। VI ৰ মান ১০০ তকৈ অধিকলৈ বৃদ্ধি কৰিবলৈ পিছলৈ নতুন বেচ অইল প্ৰকাৰ আৰু বিশেষ যোগকৰণৰ বিকাশ ঘটিছিল।” —এণ্টন পাৰ

শোধনাগাৰ বা তেল মিশ্ৰণকাৰীয়ে ব্যৱহাৰ কৰা আঠাযুক্ততা পৰিৱৰ্তকৰ প্ৰকাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি মটৰ তেলৰ VI -৬০ৰ পৰা ৪০০ পৰ্যন্ত হয়। সাধাৰণতে মটৰ তেলত ৫%ৰ পৰা ২০%ৰ ভিতৰত আঠাযুক্ততা উন্নতকাৰী যোগকৰণ থাকে।

এয়া গুৰুত্বপূৰ্ণ। মানুহে প্ৰায়ে ভাবে যে প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় সংখ্যা দুয়োটা গতিশীল মান। সিহঁত নহয়৷ ডব্লিউ.ৰ আগৰ নম্বৰটোASTM TEST D5293 কল্ড-ক্ৰেংকিং চিমুলেটৰৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ক্ৰেংকিং কৰাৰ সময়ত তেলৰ নিৰপেক্ষ আঠালতীয়াতা আৰু ASTM D4684, ASTM D3829, ASTM D6821 বা ASTM D6896 (মিনি ৰটাৰী ভিস্কোমিটাৰ)ৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি পাম্পিং আঠালতীয়াতা। কল্ড-ক্ৰেংকিঙে পৰীক্ষা কৰা তেলৰ প্ৰক্ষেপিত আঠালতীয়াতাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি বিভিন্ন উষ্ণতাত ইঞ্জিনৰ ঠাণ্ডা আৰম্ভণিৰ অনুকৰণ কৰে। অৰ্থাৎ পৰীক্ষকে প্ৰতিটো তেলৰ বাবে একে উষ্ণতা ব্যৱহাৰ নকৰে।

উদাহৰণস্বৰূপে, 0W ৰেটিং লাভ কৰিবলৈ, তেলৰ সৰ্বোচ্চ 6200 mPa (মেগাপাস্কেল) ক্ৰেংকিং আঠালতীয়াতা -31°F (-35°C) আৰু সৰ্বোচ্চতকৈ বেছি হ’ব নালাগে -40° F/C ত 60,000 mPa পাম্পিং আঠালতীয়াতা।

একে প্ৰথম সংখ্যাৰ দুটা তেলৰ দুটা ভিন্ন নিৰপেক্ষ আঠালতীয়াতা কেনেকৈ থাকিব পাৰে সেয়া বুজিবলৈ এই চাৰ্টটো চাওক।

গতিকে 5W তেলে সকলো উষ্ণতাত 10W তকৈ সদায় উন্নত ক্ৰেংকিং আৰু পাম্প ক্ষমতা প্ৰদান কৰিব। স্পষ্টভাৱে, ক্ৰেংকিং আৰু পাম্প ক্ষমতাত সহায় কৰিবলৈ ঠাণ্ডা জলবায়ুত 0W বা 5W তেল ব্যৱহাৰ কৰাটো অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ, কিন্তু 0W বা 5W য়ে উষ্ণ উষ্ণতাতো ক্ৰেংকিং আৰু পাম্প ক্ষমতাত সহায় কৰে।

এতিয়া পাৰ্থক্যসমূহ পৰীক্ষা কৰোঁ আহক একে প্ৰথম সংখ্যাৰ দুটা তেলৰ নিৰপেক্ষ/গতিশীল mPa ত: 10W40 আৰু 10W-60

10W-40 ৰ গতিশীল আঠালতীয়াতা 735.42 mPa @ 0°C। কিন্তু ১০W-৬০ তেলৰ গতিশীল আঠালতীয়াতা ১৪৫৩.৮২ মিলিপাৱাৰ @ ০ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ। দুয়োটা তেল ১০W! গতিকে দুয়োটা 10W হ’লেও, ইয়াৰ ক্ৰেংকিং আৰু পাম্পিং সম্পূৰ্ণ বেলেগবৈশিষ্ট্যসমূহ।

আঠাযুক্ততা সূচকাংক পৰিৱৰ্তকৰ প্ৰকাৰ

সৰল গ্ৰেড আৰু বহু-গ্ৰেড তেলত প্ৰচলিত দুয়োটাৰে বাবে আঠাযুক্ততা পৰিৱৰ্তক থাকে আৰু কৃত্ৰিম তেল। প্ৰস্তুতকাৰীসকলে বিভিন্ন ধৰণৰ সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰে, যেনে তেলত দ্ৰৱীভূত পলিমাৰ বা ক’পলিমাৰ।

পাউৰ-পইণ্ট আৰু পাউৰ-পইণ্ট ডিপ্ৰেছন

তেলৰ ঢাল বিন্দু হ’ল সেই উষ্ণতা য’ত তেল আৰু বৈ নাযায়। ঢালি পইণ্ট ডিপ্ৰেছন যোগকৰণে তেলৰ পেৰাফিনিক উপাদানসমূহৰ স্ফটিকীয়কৰণ স্তব্ধ কৰি কম উষ্ণতাত তেলৰ ঘন হোৱা লেহেমীয়া কৰে। ইয়াৰ ফলত ঢালি বিন্দুৰ উষ্ণতা হ্ৰাস পায়।

আঠাযুক্ত সূচকাংক উন্নয়নকাৰী (VII)

VII উন্নতকাৰী সাধাৰণতে দীঘল শৃংখলাযুক্ত, উচ্চ আণৱিক ওজনৰ পলিমাৰ অণু যিবোৰ উষ্ণতাৰ পৰিৱৰ্তনৰ লগে লগে নিজৰ আকৃতি সলনি কৰে। ঠাণ্ডা হ’লে টানকৈ ভাঁজ বা কুণ্ডলীবদ্ধ কৰা হয়। ঠাণ্ডা অৱস্থাত থাকিলে তেলৰ আঠালতীয়াতা বৃদ্ধি নহয়। কিন্তু তেলৰ উষ্ণতা বৃদ্ধি হোৱাৰ লগে লগে অণুবোৰ “আনকইল/আনফল্ড হয়।” গতিকে ইহঁতে অধিক ঠাই লয় আৰু তেলৰ তাপ পাতল হোৱাৰ বৈশিষ্ট্যৰ ক্ষতিপূৰণ দিবলৈ মটৰ তেলৰ ঘৰ্ষণ বৃদ্ধি কৰে। অৰ্থাৎ ইহঁতে তেল পাতল হোৱা হ্ৰাস কৰিবলৈ ঘনকাৰী হিচাপে কাম কৰে।

• অলেফিন ক’পলিমাৰ (OCP)

• পলিএলকাইল মিথাক্ৰাইলেট (PAMA)

• পলি আইছ’বুটিলিন (PIB)

• ষ্টাইৰিন ব্লক পলিমাৰ

• মিথাইলমিথাক্ৰাইলেট (MMA)

• পলিবুটাডাইন ৰবৰ (PBR)

• চিছ-পলিআইছ’প্ৰিন (এটা কৃত্ৰিম ৰবৰ)

• পলিভিনাইল পালমিটেট

•পলিভিনাইল কেপ্ৰাইলেট,

• ভিনাইল এচিটেটৰ সৈতে ভিনাইল পালমিটেটৰ ক’পলিমাৰ,

কিন্তু পলিমাৰ VII ৰ এটা নেতিবাচক দিশ আছে। পলিমাৰৰ আণৱিক ওজন যিমানেই বেছি সিমানেই ই প্ৰসাৰিত হয়। কিন্তু আণৱিক ওজন যিমানেই বেছি হ’ব সিমানেই দুটা চলন্ত অংশৰ মাজত বৈ যোৱাৰ লগে লগে “ছিয়াৰিং” হোৱাৰ প্ৰৱণতা বেছি। যদি কোনো তেল শোধনাকাৰী/ব্লেণ্ডাৰে উচ্চ আণৱিক ওজনৰ VII পলিমাৰৰ অধিক ঘনত্ব ব্যৱহাৰ কৰে, তেন্তে তেল নতুন হ’লে তেল পাতল হোৱাটো সিমানেই ৰোধ কৰিব পাৰে। কিন্তু তেল মাইলৰ পিছত মাইল জমা হোৱাৰ লগে লগে ছিয়াৰিঙৰ ফলত পলিমাৰবোৰৰ ক্ষতি হয় আৰু প্ৰকৃততে ইয়াৰ উল্লেখিত আঠালতীয়াতা বজাই ৰখাৰ ক্ষমতা হ্ৰাস পায়। গতিকে চলন্ত অংশৰ মাজত “ছিয়াৰ”ৰ বাবে দীঘল শৃংখলাযুক্ত পলিমাৰবোৰ মোটামুটি সোনকালে ভাঙি যায়। আচলতে কম সময়ৰ ভিতৰতে ইঞ্জিনৰ ফলত হোৱা ছিয়াৰে ৫w৩০ তেল এটাক ৫w২০ (বা তাতকৈ কম) তেলৰ দৰে কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰিব পাৰে। ইয়াৰ ফলত ইঞ্জিনৰ সুৰক্ষা হ্ৰাস পায়।

ফ্লিপ চাইডত, এটা ব্লেণ্ডাৰ/ৰিফাইনাৰে কম আণৱিক ওজনৰ পলিমাৰৰ সৈতে কিছুমান উচ্চ আণৱিক ওজনৰ পলিমাৰ যোগ কৰে যাতে উচ্চ আঠাযুক্ত বেচ ষ্টকৰ সৈতে সংযুক্ত হৈ ইয়াৰ মাজত ভাৰসাম্যতা প্ৰদান কৰে উচ্চ টেম্প পাতল কৰা আৰু তেলৰ আয়ুস দীঘলীয়া। অৰ্থাৎ ই এটা ৰেচিপি যিটো ব্যক্তিগত ৰিফাইনাৰ/ব্লেণ্ডাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল।

সামৰণিত

আধুনিক মটৰ তেল হৈছে অধিক উষ্ণতাত পাতল হোৱা হ্ৰাস কৰিবলৈ যোগকৰণৰ সৈতে বেচ ষ্টক অইলৰ মিশ্ৰণ আৰু... ঠাণ্ডা উষ্ণতাত ঘন হোৱা হ্ৰাস কৰিবলৈ অন্যান্য যোগকৰণ ব্যৱহাৰ কৰা হয়যোগ কৰা, ৰিফাইনাৰ আৰু ব্লেণ্ডাৰে, এন্টি-ক'ৰ'চিভ, ফ্ৰিকচন মডিফাইং, ডিটাৰজেন্ট আৰু এন্টি-ফেন এডিটিভ যোগ কৰে।

বেচ ষ্টকৰ আঠাযুক্ততা আৰু গুণগত মানৰ লগতে এডিটিভৰ প্ৰকাৰ আৰু পৰিমাণ সম্পূৰ্ণৰূপে নিৰ্ভৰ কৰে ৰিফাইনাৰ বা স্বতন্ত্ৰ ব্লেণ্ডাৰ। ই কেঁচামালৰ দাম আৰু ৰিফাইনাৰ বা ব্লেণ্ডাৰে লাভ কৰিব বিচৰা গুণগত সুনামৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি তৈয়াৰ কৰা এটা ৰেচিপি।